- Czym jest kwas hialuronowy?
- Trzy rodzaje wielkości cząsteczek kwasu hialuronowego
- Jak wygląda produkcja kwasu hialuronowego?
- Jakie pełni funkcje w organizmie?
- Zastosowanie kwasu hialuronowego w różnych dziedzinach
- W czym może pomóc krem z zawartością kwasu hialuronowego?
- Dlaczego warto stosować kwas hialuronowy na stawy?
- Przeciwwskazaniami do wykonania zabiegu na stawy
- Właściwości kremu z kwasem hialuronowym
- Zalety kremu kosmetycznego
- Tabletki z zawartością kwasu hialuronowego
Czym jest kwas hialuronowy?
Kwas hialuronowy jest mukopolisacharydem naturalnie występującym w organizmie w postaci soli sodowej (hialuronianu sodu). Składa się z dwóch monosacharydów: D-glukuronowego i N-acetyloglukozaminy. Produkowany jest przez komórki skóry właściwej- fibroblasty. Odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu odpowiedniego nawilżenia skóry, procesie gojenia się ran oraz w utrzymaniu stawów w dobrej kondycji. Do jego funkcji należy m.in.: wiązanie wody i smarowanie ruchomych części ciała, takich jak stawy i mięśnie, stanowi kluczowy element tkanki łącznej.
W kosmetyce ma szerokie zastosowanie np. jako dodatek do kremów, balsamów, odmładzających zastrzyków. Najwyższe stężenie kwasu hialuronowego znajduje się w skórze, stawach, ciałku szklistym oka, pępowinie oraz w ścianach naczyń krwionośnych. W skórze występuje w głębszych warstwach, gdzie wspólnie z włóknami kolagenu i elastyny tworzy system podporowy (łączy on włókna kolagenowe i elastynowe). Podstawową jego funkcją jest wiązanie cząsteczek wody, dzięki czemu silnie nawilża on skórę od wewnątrz, wygładza i ujędrnia. Niestety wraz z wiekiem jego ilość zmniejsza się co skutkuje utratą jędrności, elastyczności i pojawieniem się zmarszczek. Jego nazwa pochodzi od dwóch słów greckiego „hylos” (szkło) i cukru uronowego występującego w kwasie.
Trzy rodzaje wielkości cząsteczek kwasu hialuronowego
- Wielkocząsteczkowy (cząsteczki powyżej 1 MDa) - nie przenika głębiej przez warstwy skóry lecz tworzy na jej powierzchni film, który powoduje natychmiastowe nawilżenie i wygładzenie skóry oraz łatwiejsze przenikanie innych substancji przez warstwę rogową naskórka (korneocyty – czyli martwe komórki zlokalizowane w warstwie rogowej naskórka pod wpływem kwasu hialuronowego pęcznieją i rozsuwają się tworząc przestrzeń umożliwiającą przeniknięcie substancji do głębszych warstw skóry),
- Niskocząsteczkowy (cząsteczki poniżej 1 MDa, średnio około 0,5 MDa) - ma zdolność przenikania w głąb warstwy rogowej naskórka, dzięki czemu silnie nawilża górne warstwy naskórka oraz widocznie zwiększa elastyczność skóry. Niskocząsteczkowy kwas hialuronowy posiada udowodnione działanie antyoksydacyjne oraz zwiększa przepuszczalność naskórka dla substancji aktywnych,
- Oligocząsteczkowy SLMW (Super Low Molecular Weight) - cząsteczki poniżej 50 tys. daltonów, średnia wielkość 3-10 tys. daltonów – przenika przez barierę warstwy rogowej naskórka, aż do skóry właściwej i bezpośrednio na nią oddziałuje. Zapewnia efekt długotrwałego nawilżenia, utrzymującego się nawet po oczyszczeniu skóry.
Jak wygląda produkcja kwasu hialuronowego?
Obecnie produkcja kwasu hialuronowego jest procesem biotechnologicznym polegającym na fermentacji mikrobiologicznej przy użyciu bakterii z rodzaju Streptococcus equi. Proces ten przebiega w warunkach charakteryzujących się niedoborem tlenu. Fermentacji poddawane są surowce roślinne głównie ziarna pszenicy. Następnie w procesie filtracji oraz ekstrakcji otrzymywana jest sól sodowa – hialuronian sodu. Metody biotechnologiczne umożliwiają otrzymywanie dużych ilości czystego kwasu hialuronowego.
Aby przedłużyć jego trwałość stosuje się stabilizację przy użyciu dextranu lub kopolimeru akrylowego. Proces ten przebiega przy odpowiednim pH 5,5 -7,5 i temperaturze do 80°C. Lepkość wzrasta wraz z ciężarem cząsteczkowym. Dawniej źródłem produkcji były tkanki zwierzęce (takie jak gałki oczne rekinów, grzebienie kogutów czy skóra rekina). Jednak otrzymywany w ten sposób produkt niekiedy dawał odczyny alergiczne.
Jakie pełni funkcje w organizmie?
- Wykazuje doskonałe właściwości nawilżające, wygładzające i ujędrniające skórę. Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego może związać nawet 250 cząsteczek wody. Dzięki odpowiedniemu nawodnieniu zwiększa przepuszczalność naskórka dla aplikowanych substancji. Chroni też skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników (działanie antyoksydacyjne),
- Ma zdolność zwiększania odporności i wytrzymałości tkanek na działanie sił odkształcających (ochrona przed powstawaniem zmarszczek mimicznych),
- Jest składnikiem mazi stawowej nadającym jej właściwą sprężystość i lepkość, dzięki czemu odgrywa istotną rolę w prawidłowym ruchu stawu,
- W ciałku szklistym oka dba o odpowiednią strukturę i funkcje ciałka oraz współtworzy film łzowy. Działa jak amortyzator wstrząsów, a także służy do transportowania substancji odżywczych do oka,
- Jest ważnym składnikiem tkanki łącznej dziąseł. Jest pomocny przy krwawieniu i chorobach dziąseł, które mogą doprowadzić do utraty zębów. Łagodzi stany zapalne i wspomaga regeneracje dziąseł,
- Uczestniczy również w wielu procesach biochemicznych zachodzących w organizmie np. w procesach zapalnych czy w procesach gojenia ran.
Zastosowanie kwasu hialuronowego w różnych dziedzinach
- OKULISTYKA - Dzięki silnym właściwościom wiążącym wodę kwas hialuronowy bardzo często stosowany jest do produkcji nawilżających kropli do oczu oraz płynów do płukania soczewek kontaktowych. Wykorzystywany jest także podczas zabiegów chirurgicznych oczu takich jak usuwanie zaćmy czy przeszczep rogówki. Wspomaga również leczenie zespołu suchego oka, który może być następstwem między innymi przebywania w klimatyzowanych pomieszczeniach, długiej pracy przy komputerze czy zmian funkcji gruczołów wydzielniczych. Doskonale nawilża on powierzchnię oka i pełni funkcję ochronną. W okulistyce stosowane są głównie jego sole, a mianowicie hialuroniany,
- ORTOPEDIA - Kwas ten wykorzystywany jest w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów. W tym celu wykonuje się tzw. wiskosuplementację, która polega na podawaniu kwasu hialuronowego w iniekcjach (zastrzykach) dostawowych w siedmiodniowych odstępach czasu i powtarzanych od trzech do pięciu razy. Taki zabieg powoduje wzrost lepkości i elastyczności mazi stawowej, a także odżywienie i zwiększenie poślizgu chrząstki stawowej. Tak więc stosowanie tego środka na stawy wpływa korzystnie na ich amortyzację i jakość płynu stawowego, co pozwala na bezbolesne wykonywanie ruchów. Wiskosuplementacji najczęściej poddawane są stawy kolanowe i biodrowe. Kwas nawilża i chroni stawy przed ścieraniem. Wykazuje też właściwości przeciwzapalne. Podanie zastrzyku dostawowego pozwala na szybkie złagodzenie bólu,
- GINEKOLOGA - Wykazuje właściwości regenerujące i wspierające proces gojenia, dzięki czemu znalazł zastosowanie w ginekologii po zabiegach i operacjach ginekologicznych (np: leczenie nadżerki), po porodzie (w celu przyspieszenia gojenia błony śluzowej pochwy). Poprawia nawodnienie tkanek, ułatwia transport do nich substancji odżywczych, a co za tym idzie przyspiesza gojenie i zmniejsza uczucie dyskomfortu w pochwie. Kwas hialuronowy wykorzystywany jest również z powodzeniem w ginekologii estetycznej. Stosowany jest w celu wymodelowania niedoskonałości (deformacje po nacięciu krocza) lub wypełnienia warg sromowych. Paniom w wieku pomenopauzalnym wykonywany jest zabieg mezoterapii strefy intymnej tymże kwasem,
- KOSMETOLOGIA - Znalazł szerokie zastosowanie zarówno w kosmetologii (jako składnik preparatów odmładzających) jak również w medycynie estetycznej (wypełnianie zmarszczek). Jedną z najpopularniejszych metod uzupełniania niedoborów kwasu hialuronowego w organizmie jest mezoterapia igłowa. Zabieg ten polega na wstrzykiwaniu w głąb naskórka preparatów z kwasem hialuronowym, który ma postać krystalicznego, plastycznego i elastycznego żelu. Preparat wstrzykiwany jest za pomocą strzykawki wyposażonej w bardzo cienką igłę, co zmniejsza dyskomfort odczuwany podczas zabiegu. Po wstrzyknięciu w linie zmarszczki lub w usta chłonie wodę jak gąbka powiększając swoją objętość, a tym samym wypełniając zmarszczki lub modelując usta. Efekty zabiegu utrzymują się od 6 – 12 miesięcy (zależy od rodzaju skóry i miejsca wstrzyknięcia) ponieważ środek ten w naturalny sposób rozkłada się w organizmie. Zabieg jest bezpieczny, a sam proces w pełni odwracalny. Dlatego też zabieg należy powtarzać co jakiś czas. Czas ten może być krótszy lub dłuższy w zależności od rodzaju skóry, trybu życia (np. palenie papierosów), miejsca iniekcji, a także od zastosowanego preparatu. Efekty zabiegu widoczne są niemalże natychmiast.
W czym może pomóc krem z zawartością kwasu hialuronowego?
Kwas hialuronowy jest substancją naturalnie występującą w organizmie praktycznie na całym obszarze skóry, wypełniającą przestrzenie międzykomórkowe. Wraz z upływem lat zawartość kwasu maleje (w wieku 40 lat jest go już o połowę mniej) , a na skórze pojawiają się pierwsze oznaki starzenia w postaci zmarszczek. Dzięki swym właściwościom nawadniającym znalazł on szerokie zastosowanie w produkcji kremów intensywnie nawilżających i odmładzających. Efekt działania z polega na doskonałym nawilżeniu skóry poprzez jego zdolność do wiązania cząsteczek wody, a także na wypełnianiu przestrzeni między kolagenem i elastyną w skórze, dzięki czemu zmarszczki ulegają spłyceniu, a skóra odzyskuje elastyczność i jędrność.
Kwas hialuronowy nie tylko chroni skórę przed wysychaniem, ale również wspomaga jej właściwości ochronne. Chroni skórę przed promieniowaniem UV. Jego zawartość w kremach waha się w granicy 0,5 – 1 %. W kremach przeciwzmarszczkowych występują też inne składniki aktywne, a sam kwas sprawia, że są one lepiej absorbowane przez skórę. Kremy, w których kwas hialuronowy występuje jako czynnik nawilżający nie powodują rozszerzania naczyń krwionośnych, dzięki czemu z powodzeniem mogą być stosowane w zimie jako chroniący przed działaniem mrozu.
Dlaczego warto stosować kwas hialuronowy na stawy?
Kwas hialuronowy zawarty w płynie stawowym nadaje mu lepkość oraz działa amortyzująco na powierzchnię chrząstek stawowych, co umożliwia bezbolesne wykonywanie ruchów. U pacjentów cierpiących na zwyrodnieniową chorobę stawów lepkość mazi stawowej jest obniżona w zawiązku z czym dochodzi do stopniowego uszkodzenia chrząstki stawowej, a co za tym idzie ograniczenia ruchomości stawu. Z pomocą przychodzi tutaj wiskosuplementacja, która polega na podaniu kwasu hialuronowego lub soli (HA) w bezpośrednich iniekcjach dostawowych, przy pomocy specjalnych ampułkostrzykawek. Każda ampułkostrzykawka zawiera jedną dawkę preparatu i przeznaczona jest do jednego wstrzyknięcia bezpośrednio do jamy stawowej.
Dostawowe wstrzyknięcie kwasu w chorobie zwyrodnieniowej stawów prowadzi do zmniejszenia odczuwalnego bólu i poprawy sprawności stawu. Preparaty HA różnią się od siebie głównie wielkością cząsteczki molekularnej (wysoka i niska masa cząsteczkowa), obecnością wiązań pomiędzy poszczególnymi łańcuchami kwasu hialuronowego (usieciowane i nieusieciowane) i pochodzeniem. Zabieg ma na celu przywrócenie lepkości, sprężystości i elastyczności mazi stawowej oraz odżywienie i nawilżenie powierzchni chrząstki stawowej. O terapii na stawy należy wiedzieć, że:
- terapia składa się z 3-5 zabiegów wykonywanych w siedmiodniowych odstępach czasu,
- preparat może być podawany bezpośrednio do obydwu stawów (np. kolanowych) w tym samym czasie,
- terapię taką można z powodzenie powtarzać co kilka – kilkanaście miesięcy,
- o powtórzeniu terapii decyduje lekarz,
- na rynku dostępne są również preparaty przeznaczone do pojedynczej iniekcji zawierające lekko sieciowane polimery kwasu hialuronowego (lekkie sieciowanie stabilizuje polimery kwasu hialuronowego, zapewniając trwałość),
- w przypadku zastosowania tego typu preparatu wystarczy tylko jeden zastrzyk.
Okres skuteczności zastosowanej wiskosuplementacji zależy od stopnia zaawansowania choroby zwyrodnieniowej stawów oraz poziomu aktywności fizycznej osoby poddawanej zabiegowi. Sam zabieg jest bezbolesny i nie powoduje żadnych efektów ubocznych. Dodatkowym atutem jest to, że od razu po jego wykonaniu można wrócić do codziennych zajęć. Badania kliniczne dowodzą, iż pierwsze efekty działania pacjenci odczuwają już po 7-10 dniach od zabiegu. Wyraźna różnica odczuwalna jest po około 4 tygodniach od iniekcji. Przed przystąpieniem do wiskosuplementacji konieczne jest wykonanie USG stawu oraz konsultacja z lekarzem. Pacjent na 10 dni przed wykonaniem iniekcji nie powinien zażywać leków mających wpływ na krzepliwość krwi, a mianowicie antykoagulantów, leków przeciwpłytkowych. Skuteczność wiskosuplementacji jest większa we wczesnym stadium choroby zwyrodnieniowej stawów.
Przeciwwskazaniami do wykonania zabiegu na stawy
- cukrzyca,
- zmiany skórne w obrębie stawu poddawanego zabiegowi,
- wszelkiego rodzaju ropne zapalenia stawów,
- aktywne zakażenia bakteryjne,
- zaburzenia krzepnięcia krwi,
- choroby zapalne.
Właściwości kremu z kwasem hialuronowym
Kwas Hialuronowy jest obecny w całym ciele, z czego 50% znajduje się w skórze. Jest on niezbędnym składnikiem skóry odpowiedzialnym za jej odpowiednie nawilżenie oraz utrzymanie sprężystości i jędrności. Największą zaletą, dzięki której znalazł on szerokie zastosowanie w kosmetologii jest jego zdolność do wiązania cząsteczek wody. Jedna cząsteczka kwasu hialuronowego może związać nawet 250 cząsteczek wody. Wraz z wiekiem jego poziom ulega zmniejszeniu, czego efektem jest utrata jędrności i elastyczności skóry. Dlatego też kremy zawierające w swym składzie kwas polecane są głównie dla cery dojrzałej ze skłonnością do powstawania zmarszczek. Drugim wskazaniem do stosowania kremów jest skóra przesuszona wymagająca natychmiastowego nawilżenia.
Zalety kremu kosmetycznego
- Ze względu na to, iż jest on składnikiem naturalnie występującym w organizmie, stosowanie preparatów (kremów) zawierających kwas w swym składzie nie powoduje żadnych reakcji niepożądanych,
- Dodatkowo stymuluje on produkcję przez organizm kolagenu i elastyny,
- Tak więc efekt działania kremów polega na doskonałym nawilżeniu skóry oraz na wypełnianiu przestrzeni między kolagenem i elastyną, dzięki czemu zmarszczki ulegają spłyceniu, a skóra odzyskuje elastyczność i jędrność,
- Kwas hialuronowy nie tylko chroni skórę przed wysychaniem, ale również wspomaga jej właściwości ochronne,
- Kremy chronią też skórę przed promieniowaniem UV oraz szkodliwym działaniem wolnych rodników (działanie antyoksydacyjne),
- Sam kwas hialuronowy wykazuje również zdolności do regeneracji uszkodzonych tkanek skóry, wspomagając produkcję jej nowych komórek. Krem z jego zawartością również sprawdzi się u osób borykających się z problemem cieni pod oczami.
Wiele problemów skórnych wiąże się z jej niedostatecznym uwodnieniem. Niski poziom wilgoci w skórze prowadzi do wielu zmian takich jak np.: degeneracja struktur kolagenu i elastyny, które tworzą swoistego rodzaju rusztowanie dla skóry, powstawanie zmarszczek i przebarwień, wiotczenie skóry. Uzupełnienie niedoboru kwasy hialuronowego poprzez dostarczenie go z zewnątrz powoduje przywrócenie odpowiedniego poziomu nawilżenia, nawodnienia, regenerację uszkodzonych włókien kolagenowych i ujędrnienie skóry.
W preparatach kosmetycznych możemy spotkać się z kwasem hialuronowym wielkocząsteczkowym, który nie przenika przez warstwę naskórka, lecz tworzy na jego powierzchni swego rodzaju okluzję, która chroni przed transepidermalną utratą wody i przed szkodliwym działaniem środowiska lub z niskocząsteczkowym kwasem hialuronowym, który ma zdolność przenikania w głębsze warstwy skóry, dzięki czemu wzmacnia i łączy ze sobą włókna kolagenowe i elastynowe dając efekt wygładzonej i ujędrnionej skóry.
Równie ważne są także substancje dodatkowe zawarte w kosmetyku, a mianowicie sole mineralne, witaminy (A, E, C), czy ekstrakty roślinne, które mają za zadanie wzmocnić osiągany efekt. Na rynku można spotkać również preparaty zawierająca wielkocząsteczkowy kwas hialuronowy zamknięty w liposomach, dzięki którym zwiększa się jego zdolność przenikania przez skórę. Należy oczywiście pamiętać, że zadowalające efekty osiągniemy dopiero przy dłuższym stosowaniu, lecz pierwsze oznaki poprawy nawilżenia powinny być zauważalne już po pierwszych kilku zastosowaniach.
Tabletki z zawartością kwasu hialuronowego
Kwas hialuronowy jest polisacharydem naturalnie występującym w organizmie. Wypełnia on przestrzenie międzykomórkowe, a dzięki zdolności wiązania cząsteczek wody doskonale nawilża skórę. W połączniu z włóknami kolagenowy i elastynowymi współtworzy „system podporowy” skóry nadający jej gładkość i jędrność. Jest również składnikiem mazi stawowej odpowiedzialnym za jej lepkość i sprężystość, dzięki czemu stawy mogą pracować prawidłowo. Występuje naturalnie w organizmie, dlatego też może być bezpiecznie stosowany nie wywołując niepożądanych objawów.
Gładka, promienna, pozbawiona zmarszczek skóra to marzenie wszystkich kobiet. Samo stosowanie kremów czy balsamów nie wystarcza, ich cząsteczki przenikają jedynie do naskórka, dlatego też o nawilżenie głębokich warstw skóry należy zadbać od wewnątrz. Naprzeciw temu wychodzą suplementy diety (tabletki, kapsułki) zawierające kwas hialuronowy powszechnie zwany „eliksirem młodości”. Umożliwiają one dostarczenie go od wewnątrz i odpowiednie nawilżenie wszystkich warstw skóry.
Tylko takie kompleksowe działanie polegające na stosowaniu różnego rodzaju kosmetyków oraz suplementów (szczególnie polecany jest kolagen i kwas hialuronowy w kapsułce lub czysty kwas hialuronowy w płynie Collagen Skin Lifting) zawierających w swym składzie kwas przynosi oczekiwane i co najważniejsze trwałe efekty - nie tylko poprawia on kondycję skóry, ale również wspomaga proces gojenia się ran, regeneruje uszkodzoną skórę , nawilża i chroni nasze stawy , korzystnie wpływa na kondycje włosów i paznokci. Wraz z wiekiem jego ilość maleje i około 40 roku życia mamy go już o połowę mniej. Dlatego też, aby cieszyć się zdrowym, młodym wyglądem należy uzupełniać jego braki. Kwas hialuronowy zamknięty w kapsułkach należy do grupy tak zwanych nutrikosmetyków, czyli kosmetyków doustnych.
Istnieją różne opinie dotyczące stosowanie kapsułek z kwasem hialuronowym. Wiele kobiet bojąc się zabiegów związanych ze wstrzykiwaniem kwasu decyduje się właśnie na jego suplementacje. Efekty nie są może tak szybkie i spektakularne jak w przypadku zastrzyków, ale są zdecydowanie bardziej trwałe.
W przypadku zabiegów kosmetycznych polegających na wstrzyknięciu kwasu sam efekt utrzymuje się około 6 miesięcy, po czym zabieg należałoby powtórzyć. W przypadku stosowanie kapsułek skóra stopniowo staje się gładsza, lepiej nawilżona, a zmarszczki mniej widoczne i efekt ten utrzymuje się znacznie dłużej.
Suplementacja kwasem hialuronowym nie jest skierowana w jedno konkretne miejsce (np. skóra), zostanie on odtworzony tam, gdzie w danym momencie jest na niego zapotrzebowanie. Nie zmienia to jednak faktu, że podczas stosowania kapsułek zauważalna jest poprawa kondycji skóry. Stosowanie tego rodzaju suplementów polecane jest szczególnie osobom borykającym się z takimi problemami jak: utrata jędrności i elastyczności skóry, pojawienie się zmarszczek, przesuszenie skóry, ból i ograniczenie ruchomości stawów.
Kwas hialuronowy w ogólnodostępnych suplementach może być pochodzenia zwierzęcego (produkowany z kogucich grzebieni), który może zawierać domieszki białkowe i jednocześnie wywoływać reakcje alergiczne lub bezpieczniejsza forma pochodzenia roślinnego otrzymywana metodą biotechnologiczną przy udziale bakterii. Polecane są głównie suplementy zawierające wielkocząsteczkowy kwas hialuronowy, gdyż wykazuje on silniejsze zdolności wiążące wodę niż kwas niskocząsteczkowy.
Wielkocząsteczkowy w przeciwieństwie do niskocząsteczkowego działa przeciwzapalnie, hamuje fagocytozę (proces pochłaniania i niszczenia np. bakterii) oraz apoptozę (proces obumierania komórek). Udowodniono również, że duże cząsteczki zwiększają syntezę w komórkach proporcjonalnie do stężenia, natomiast cząsteczki małe mają niewielki wpływ na proces jego syntezy.
Zapraszamy też do zapoznania się z artykułem: TECHNOLOGIA HIFU - LIFTING BEZ SKALPELA.